Category: Archive – 2005

L-Ekonomija Maltija tbghati min Stagflation u jibqghu ma jittiehdux mizuri
· L-Inflazzjoni f’Gunju titla ghall-2.94%
L-Inflazzjoni issa telghat ghal 2.94 fil-mija sal-ahhar ta’ Gunju 2005. Ix-xahar ta’ qabel kienet 2.92 fil-mija. Xahar wara xahar l-inflazzjoni tiela anke fiz-zmien meta suppost li niezla. Jidher bic-car li l-ekonomija Maltija qeghda fi stat ta’ stagflation fejn ekonomija turi zidiet kostanti fl-inflazjoni bla ma tinhass zieda korrispondenti fil-bejgh u fil-holqien tax-xoghol

· L-Ekonomija Maltija tbghati min Stagflation u jibqghu ma jittiehdux mizuri
· L-Inflazzjoni f’Gunju titla ghall-2.94%
L-Inflazjoni issa telghat ghal 2.94 fil-mija sal-ahhar ta’ Gunju 2005. Ix-xahar ta’ qabel kienet 2.92 fil-mija. Xahar wara xahar l-inflazzjoni tiela anke fiz-zmien meta suppost li niezla. Jidher bic-car li l-ekonomija Maltija qeghda fi stat ta’ stagflation fejn ekonomija turi zidiet kostanti fl-inflazjoni bla ma tinhass zieda korrispondenti fil-bejgh u fil-holqien tax-xoghol.

Ir-raguni hi ovja ghal kull min irid jara. Il-gvern qed jghabbi wisq pizijiet fuq n-negozji u l-intraprizi Maltin l-aktar biz-zidiet fil-complaint costs marbuta mall-imposizzjoni maghgla u hafna drabi bla raguni, ta’ hafna direttivi ewropej, u fuq kollox, kawza taz-zieda mhux ippjanata tal-VAT u l-imposizzjoni ghal gharrieda tal-Eco Tax flimkien ma zidiet ohra, wahda wara l-ohra, fil-prezzijiet tad-diesel u maghhom tal-elettriku. Il-problemi qed ikunu mkabbra bil-kilba tas-settur pubbliku biex jigbor minghand l-konsumaturi u minghand is-sidien tal-intraprizi kull hlas b’lura li hu dovut fi zmien relattivament qasir. Dan qed isir meta hafna negozji mhux izidu l-bejgh biex ikopru dawn l-ispejjes kollha u meta l-konsumatur m’ghandux dhul zejjed biex isostni infieq aktar fl-istabilimenti.

Kieku qed jikber it-turizmu u l-esportazzjoni u qed isiru incentivi li jinkoraggixxu lin-negozji, kieku forsi s-sitwazzjoni qed tkun mitigata. Izda dan mhux qed isir u b’ekonomija m’hiex tikber u bil-gvern irid dejjem aktar minn ekonomija li qed tickien, qed jigri dak li mhux suppost, jigifieri perjodu ta’ zieda kostanti fl-inflazjoni meta n-numru ta’ nies disponibbli ghax-xoghol qed jizdied u l-intraprizi mhux jghamlu profitti bil-konsegwenza li l-investiment qed jonqos u l-impjieg ta’ hafna haddiema hu mhedded.

Dan hu s-sitt xahar wiehed wara l-iehor li l-GRTU qed tohrog din it-twiddiba. Izda mizuri li l-pajjiz ghandu bzonn ghadhom ma ittiehdux. X’inhu jistenna l-gvern? Qed jistenna li l-ekonomija tkompli niezla aktar l-isfel? Li l-inflazzjoni tkompli tirranka? Li d-deficit ikompli jikber ghax jonqos aktar d-dhul mit-taxxi u jkompli jizdied l-infieq tal-gvern? U ghaliex id-diskussjoni serja dwar l-istat vera tal-ekonomija Maltija ghadu ma bediex?

Il-GRTU hi sodisfatta li l-Ministru tal-Finanzi wettaq dak li qal lil GRTU u irtira dik il-parti tal-Abbozz tal-Ligi li hemm quddiem il-parlament li timponi privilegg specjali qabel il-banek u qabel kull privilegg specjali taht kull ligi li tezizti u sar meta sar il-privilegg u dan b’konsegwenza fuq min ma jhallasx it-taxxi dovuti fi zmien preskritt.

Il-GRTU u l-Ligi li ghaddejja mill-Parlament

Il-GRTU hi sodisfatta li l-Ministru tal-Finanzi wettaq dak li qal lil GRTU u irtira dik il-parti tal-Abbozz tal-Ligi li hemm quddiem il-parlament li timponi privilegg specjali qabel il-banek u qabel kull privilegg specjali taht kull ligi li tezizti u sar meta sar il-privilegg u dan b’konsegwenza fuq min ma jhallasx it-taxxi dovuti fi zmien preskritt.

Il-gvern xorta wahda qed jillegisla biex jobbliga l-awtoritajiet tat-taxxi jirregistraw privilegg bil-vantaggi kollha ta’ precidenza li ghandhom l-awtoritajiet tat-taxxi izda talanqas mhux bi precidenza fuq haddiehor li ghandu precidenza skond il-ligijiet ta’ pajjizna.

Il-GRTU tibqa’ ssostni li l-gvern irid ibiddel l-atitudni tieghu lejn is-sidien tan-negozji u intraprizi Maltin. Hawn wisq qtugh in-nifs u ma jistax ikun li l-gvern jibqa’ jwassal il-messagg li s-sidien tal-intraprizi m’humiex f’dati hu li m’humiex essenzjali biex l-ekonomija Maltija terga tibda tikber. Ghaliex, issaqsi l-GRTU ma nisimghu qatt b’ahbar tajba? Ghaliex, qatt ma jithabbru skemi verament attrajenti, u mhux sempliciment kozmetici, li jghinu bis-serjeta’ lil min ihaddem u lil min jinvesti biex ihares lejn il-futur b’kuragg u fiducja?

Il-GRTU ma thares lil hadd li jabbuza, la mill-ligijiet tat-taxxi, u lanqas mill-ebda ligi. Anzi l-GRTU tiddejjaq tara li filwaqt li l-bicca l-kbira assoluta tas-sidien jimxu bir-reqqa mal-ligijiet, huma dawn li kontinwament huma ippersegwitati mill-awtoritajiet. Jekk l-gvern irid jippersegwita lil min jabbuza jaghmel sewwa izda m’ghandux jibqa jdejjaq u jsallab lil kulhadd.

Il-Ligi li hemm fil-Parlament bhalissa qatt ma giet diskussa mall-GRTU allavolja tolqot bil-kbir lis-setturi kollha rapprezentati mill-GRTU. Hu assolutament mhux sewwa li l-gvern l-ewwel jitfaghha u mbaghad jigborha. Il-Gvern illum imissu jaf li,bhalma jsir fl-Unjoni Ewropea, kull legizlazzjoni gdida, li tolqot lill-imsiehba socjali, ghandha, qabel titressaq fil-Parlament tkun diskussa mal-imsiehba socjali milquta u mhux biss ma min jidhirlu l-Ministru koncernat. Hekk messu gara dwar din il-ligi tant kontroversjali. B’konsultazzjoni attiva jista jahdem ahjar u lis-sidien tal-intraprizi jibda jaslilhom messagg aktar pozittiv milli messagg ta’ impozizzjoni biss kif taf taghmel il- burokrazija amministrattiva li mgobbija biha Malta llum.

Il-messagg tal-GRTU u wiehed car: Halluna nahdmu. Tfixkluniex. Iffacilitawna fix-xoghol taghna u l-Ekonomija tikber. Bit-tkabbir ekonomiku biss jitfejqu l-pjagi finanzjarji tal-gvern u mhux bl-inkwizizzjoni fuq min ihaddem u jinvesti.

Il-bicca l-kbira tal-esebituri (70%) soffrew telf ta’ bejgh b’paragun mas-sena ta’ qabel u l-livell ta’ tnaqqis kien ivarja minn 5% sa aktar minn 20%. Aktar minn nofs ta’ l-esebituri li s-soltu jesebixxu fil-Fiera ma qabzux aktar minn 75% tal-bejgh li s-soltu jaghmlu mill-Fiera. Kien hemm grupp li jirraprezentaw 13% tal-esebituri li marru ahjar mis-sena l-ohra filwaqt li 17% baqghu bejn wiehed u iehor fejn kienu s-sena l-ohra.

Malta Chamber for Small and Medium Enterprises

Il-bicca l-kbira tal-esebituri (70%) soffrew telf ta’ bejgh b’paragun mas-sena ta’ qabel u l-livell ta’ tnaqqis kien ivarja minn 5% sa aktar minn 20%. Aktar minn nofs ta’ l-esebituri li s-soltu jesebixxu fil-Fiera ma qabzux aktar minn 75% tal-bejgh li s-soltu jaghmlu mill-Fiera. Kien hemm grupp li jirraprezentaw 13% tal-esebituri li marru ahjar mis-sena l-ohra filwaqt li 17% baqghu bejn wiehed u iehor fejn kienu s-sena l-ohra.

Barra paragun mal-bejgh fil-Fiera tas-sena l-ohra, l-esebituri gew mitluba jghidu wkoll jekk marrux ahjar jew aghar milli stennew huma stess din is-sena. Hadd minn dawk li esebixxa din is-sena ma qal li mar hafna ahjar minn dak li stenna izda 3% qalu li kollox fuq kollox marru kemm kemm ahjar. Il-bicca l-kbira assoluta ta’ l-esebituri (70%) izda qalu li marru aghar milli stennew.

Meta l-esebituri gew mistoqsija x’jahsbu li jinfluwenza l-aktar il-bejgh tal-Fiera huma identifikaw l-ammont ta’ flus li jkollhom ghad-disposizzjoni taghhom l-konsumaturi bhala l-aktar element importanti (37%). Semmew wkoll l-effett li jkollhom il-bzonnijiet partikulari tal-konsumaturi li jmorru il-Fiera (22%), l-offerti specjali li jaghmlu l-esebituri (13%) u kemm l-esebituri jirnexxilhom jipprezentaw varjeta’ ta’ prodotti (15%).

Din is-sena l-esebituri tal-karrozzi ma hadux sehem fil-Fiera. Ghall-maggoranza (55%) tal-esebituri li hadu sehem fil-Trade Fair 2005 dan il-fatt kellu impatt negattiv fuq il-performance tal-Fiera din is-sena.

L-esebituri kienu din is-sena mistoqsija wkoll biex jikklassifikaw lix-xerrejja fil-Fiera skond il-livelli ta’ dhul. 47% jahsbu li l-Fiera tigbed l-aktar nies ta’ livel baxx ta’ dhul, waqt li 38% jghidu li n-nies li jmorru l-Fiera huma minn kull klassi ta’ dhul.

40% tal-esebituri qalu li mhux zguri jekk jergghux jiehdu sehem fil-Fiera s-sena diehla, filwaqt li 5% qalu li zgur li le. Izda il-maggoranza 55% qalu li jergghu jiehdu sehem sena ohra wkoll. Dawk li ghandhom dubbji dwar il-partecipazzjoni semmew l-organizzazjoni hazina tal-Fiera din s-sena bhala wahda mir-ragunijiet importanti (25%), ohrajn qalu li jippreferu jiehdu sehem fil-Fieri speccjalizati li jsiru matul is-sena u mhux fil-Fiera generali tal-Lulju, filwaqt li kwazi wiehed minn kull hamsa qalu li jippreferu joffru servizz ahjar u prezzijiet kompettitivi s-sena kollha mill-istabilimenti taghhom stess.

Il-Kunsill Ezekuttiv tal-GRTU – Il-Kamra Maltija tan-Negozji Zghar u Medji – qed jesprimi pubblikament l-inkwiet kbir tieghu f’isem in-negozji Maltin ghas-sitwazzjoni imweghra ta’ stagnar li qed tirrenja fl-ekonomija Maltija. Ir-rapporti li l-GRTU ghandha minn kull settur rapprezentat minnha, barra dak tal-izviluppaturi tal-art u tal-kostruzzjoni, huma kollha hziena hafna u illum jirrenja pessimizmu kbir dwar l-andament u l-futur tal-ekonomija Maltija fost l-maggoranza assoluta tal-operaturi ekonomici Maltin attivi, fil-bicca l-kbira tas-setturi tal-ekonomija Maltija.

Il-GRTU tappella biex il-Parlament jiddiskuti b’urgenza l-istat tal-Ekonomija Maltija

Il-Kunsill Ezekuttiv tal-GRTU – Il-Kamra Maltija tan-Negozji Zghar u Medji – qed jesprimi pubblikament l-inkwiet kbir tieghu f’isem in-negozji Maltin ghas-sitwazzjoni imweghra ta’ stagnar li qed tirrenja fl-ekonomija Maltija. Ir-rapporti li l-GRTU ghandha minn kull settur rapprezentat minnha, barra dak tal-izviluppaturi tal-art u tal-kostruzzjoni, huma kollha hziena hafna u illum jirrenja pessimizmu kbir dwar l-andament u l-futur tal-ekonomija Maltija fost l-maggoranza assoluta tal-operaturi ekonomici Maltin attivi, fil-bicca l-kbira tas-setturi tal-ekonomija Maltija.

Il-GRTU qalitha qabel dhalna fl-Unjoni Ewropea, u baqghet tenfasizzha kontinwament, li Malta m’ghandhiex strategija cara ta’ kif ser tiehu l-ahjar mis-shubija f’isem l-operaturi ekonomici Maltin. In-nuqqas ta’ strategija post accsession u n-nuqqas serju ta’ strategija ekonomika li taspira fiducja qed iggieghel lil bicca l-kbira tal-entrepreneurs Maltin jahsbuha darbtejn dwar jkomplux jinvestu f’pajjizna. Sfortunatament l-Kunsill Malti ghall-Izvilupp Ekonomiku u Socjali tilef l-kontrol meta falla milli jwassal ghall-Patt Socjali bejn l-Imsiehba Socjali u l-Gvern. Illum l-MCESD qiesu gallerija jara ministru wiehed differenti mill-iehor jaqbad biss bicca mill-ekonomija u qiesu hadd mhu responsabbli ghall-ekonomija kollha kemm hi.

L-ekonomista, l-Profs Edward Scicluna, qed jghid li l-ekonomija ilha omor ma tkun fi stat hekk hazin. Ic-cifri ippubblikati mill-l-Ufficcju Nazzjonali tal-Istatistika jixhdu dan. Il-Gvernatur tal-Bank Centrali xebgha jwissi li l-ekonomija tinhtieg impulsi godda. Il-GRTU ripetutament, f’isem l-operaturi ekonomici minn kull qasam rapprezentat mill-GRTU, ma tieqafx tishaq li hemm bzonn urgenti ta’ strategija ekonomika gdida li taspira fiducja. Dan kollu izda qiesu qed jaqa’ fuq widnejn torox. L-istrategija ekonomika nazzjonali ma tidhirx. Il-Gvern illum, issostni l-GRTU, qed jizbalja bil-kbir li jibqa’ jghasar u jross, mohhu biss fil-Budget deficit bla ma jaghti kas sewwa tal-impatt negattiv ekonomiku u socjali li dan kollu qed igib fuq l-ekonomija Maltija. Il-Prodott Gross Domestiku (GDP) juri li l-ekonomija miexja b’lura u l-ebda mizura cara mhu qed tittiehed biex ir-ritmu l-isfel jieqaf u l-ekonomija terga tibda tikber.

Il-GRTU ghalhekk qed tappella lil Parlament biex jiddiskuti b’urgenza l-istat tal-ekonomija. Il-GRTU tappella biex b’onesta l-parlamentari jaraw l-fatti lill-hinn mill-ftahir u t-tajjir, u jsibu mezz biex flimkien, iz-zewg nahat tal-Kamra jaqblu x’ghandu jsir biex lil pajjizna mpogguh fuq it-triq it-tajba. Pajjizna jehtieg li jieqaf johlom u jerga jibda jahdem.

Din id-diskussjoni trid issir issa u mhux nistennew il-Budget. Issa qabel ma kollha jmorru ghal vaganzi. Mhux l-intraprizi tan-negozjanti u imprendituri Maltin biss huma mhedda. Hu mhedded l-ghixien ta’ eluf ta’ haddiema Maltin. Il-GRTU titlob azzjoni issa.

GRTU urges Energy Regulator to Declare Publicly what action is being taken by Malta Resources Authority to safeguard the interests of economic operators who are being broken by the continuing and high increase in the price of diesel.

GRTU urges Energy Regulator to Declare Publicly what action is being taken by Malta Resources Authority to safeguard the interests of economic operators who are being broken by the continuing and high increase in the price of diesel.

Mr. Austin Walker
Chairman
Malta Resources Authority

Price of Fuel on Local Market

Enemalta Corporation as the monopoly in Malta responsible for fuel, increases the price of diesel and other fuels according to a formula decided upon years back by government. The repeated increase in the price of fuel, but more especially diesel, is having a drastically negative impact on the economy. Indeed in addition to the increase in VAT and the introduction of Eco Tax, the increase in the price of diesel is one dominating factor behind the increase in the rate of inflation. Malta should not be suffering from a high inflationary rate as the state of the national economy as reflected by the level of national output does not correspond to an inflationary situation. The ripple effect of diesel price increases continue to be felt for months and the cost structure of many basic services have now changed drastically due to an almost doubling of diesel prices over a relatively short period of time.

GRTU has already requested MRA, as the National Energy Regulator, to insist on an impact assessment prior to the condoning of price increases. The perception of economic operators in Malta is that the increases are being imposed as if the Energy Regulator does not exist. This is not a situation that GRTU can condone. GRTU strongly believes in the role of the Regulators in a free market economy and will not tolerate a situation where the Regulators become just another part of the State apartnik. We have this situation already with the Office of Fair Competition and MRA should not steer in this direction.

GRTU is now urging MRA to state publicly its position on the issue of diesel price increases and explain what action the Regulator has taken to ensure that the State Monopoly does not impose its will on the market irrespective of the economic and social consequences of persistent and hefty fuel price increases. GRTU expects you also to declare what action you have taken to ensure that the State Monopoly, Enemalta Corporation, utilizes the most economic, professional and efficient systems to ensure that the whole process from procurement to delivery of fuels leads to the production of the best possible and most competitive price of fuels on the Maltese market. GRTU considers the energy question is one important factor causing the current state of disequilibrium in the Maltese economy.

Il-GRTU tipprotesta kontra l-implimentazzjoni tal-Late Payment Directive mill-lum l-1 ta’ Lulju 2005 bla pjan ta’ Mitigazzjoni favur n-negozji z-zghar

Il-GRTU tipprotesta kontra l-implimentazzjoni tal-Late Payment Directive mill-lum l-1 ta’ Lulju 2005 bla pjan ta’ Mitigazzjoni favur n-negozji z-zghar

l-Legal Notice 233/2005, Att Dwar L-Unjoni Ewropea (KAP. 460) Ordni ta’ l-2005 li jemenda l-Kodici tal-Kummerc li ddahhal fl-ezekuzzjoni f’Malta wkoll id-Direttiva Numru 2000/35/EC tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tad-29 ta’ Gunju, 2000 u li timponi penalitajiet kontra l-hlas tardiv f’operazzjonijiet kummercjali, fiha l-vantaggi ghan-negozji li qed idumu x-xhur, jekk mhux is-snin, biex jithallsu, u l-GRTU – l-Malta Chamber of Small and Medium Enterprises – dwar dan ilha titkellem, izda L.N 233/05 izzid bil-kbir il-pizijiet fuq hafna u hafna negozji zghar. Dawn in-negozji iridu jgorru dawn il-pizijiet godda b’zieda ma ruxmata pizijiet li diga ghandhom. Hafna negozji zghar illum ma jhallsux imghax fuq il-kreditu tan-negozju li jiehdu minghand dawk li jfornuhom, filwaqt li issa ser ikunu mgeghla jhallsu 10% fuq dawn il-krediti jekk ma jithallsux fi zmien xahar. Dawn il-pizijiet aktar iva milli le, fic-cirkustanzi tal-lum, ser jingarru mis-sidien tan-negozji ghax jew bhal fil-kaz tal-ispizeriji, il-profit margins huma fissi, jew inkella is-suq hazin tal-lum ma jiflahx zidiet fil-prezz tal-prodott. Fejn is-suq jiflah dawn ser jirriflettu f’zidiet fil-prezzijiet.

Il-Gvern isaqsi ghaliex l-inflazzjoni tiela xahar wara xahar u jwahhal fil-kummercjanti. L-ewwel jghabbi l-pizijiet wiehed wara l-iehor u wara jsaqsi ghaliex il-prezzijiet jgholew

Il-GRTU kienet tistenna li qabel ma l-gvern ghaggel u implimenta, kellu l-ewwel ikejjel l-impatt ekonomiku u wara flimkien mal-GRTU jfassal pjan biex jimmitiga l-impatt hazin ta’ dan l-Avviz Legali. Izda konsultazzjoni mall-GRTU ma saritx u jekk sar xi pjan ta’ mitigazzjoni dan sar biss biex ikun imhares l-interess tal-gvern stess u mhux tas-sidien tan-negozji zghar Malti

Il-GRTU tibqa issaqsi fejn hi l-istrategija ekonomika ta’ dan il-gvern?

Id-decizjoni li ha l-Gvern li jirsisti biex issir l-Golf Course, jaghzel post adekwat u jahdem hu biex igib l-permessi mehtiega, hi decizjoni tajba u f’waqtha.

Il-Gvern jiddeciedi dwar il-Golf Course – Decizjoni Tajba u f’Waqtha

Id-decizjoni li ha l-Gvern li jirsisti biex issir l-Golf Course, jaghzel post adekwat u jahdem hu biex igib l-permessi mehtiega, hi decizjoni tajba u f’waqtha.

Il-GRTU – Malta Chamber of Small and Medium Enterprises, – l-organizazzjoni Nazzjonali li tirraprezentha l-akbar firxa ta’ negozji li kollha jiddependu mit-turizmu, minn dejjem tghat is-support taghha ghal-inizjattivi privati u pubblici biex Malta ukoll tidhol ghas-suq dejjem jikber ta’ turizmu marbut mall-loghba tal-Golf. Il-GRTU temmen li l-prodott turistiku Malti jrid jizviluppa billi joffri inizjattivi godda u din tal-Golf hu pass importanti u fit-triq it-tajba.

Il-GRTU giet ikkunsultata dwar l-ghazla tas-sit ta’ hdejn Ghajn Tuffieha u l-Manikata u qablet mall-ewwel ma din l-ghazla. Il-GRTU tqies li din l-ghazla tiftah opportunitajiet godda ghall-kummerc u t-turizmu fiz-zona tan-nord ta’ Malta li illum jiddependi hafna mit-turizmu u dan bla hsara ekologika u b’attenzjoni aktar effikaci ghall-ambjent eccellenti li tgawdi din iz-zona f’dak li hu kosta, veduti u natura.

Il-GRTU fuq kollox qablet mall-procedura proposta mill-gvern, dik li jkun l-gvern responsabbli biex jinhargu l-permessi u biex jara li dawn l-permessi jinkludu s-salvagwardja kollha li johorgu mill-istudju tal-impatt ambjentali li ser ihallas ghalih ukoll il-gvern. Il-GRTU taqbel li b’dan l-mod il-promoturi u zviluppaturi li jidhlu ghal dan il-progett mhux biss jiffrankaw hafna inkwiet zejjed u hafna telf ta’ zmien, izda wkoll jkunu f’posizzjoni li jhallsu prezz ghola lil gvern biex jaghmel tajjeb ghall-proprjeta u l-vantagg ekonomiku li l-izviluppatur jkun ser jgawdi. Il-GRTU tapprezza li l-Gvern qed joffri medda ta’ art kbira bizzejjed biex il-Golf Course issir sewwa u fuq skala internazzjonali filwaqt li jkun hemm spazju biex kull impatt negattiv li jista johrog mill-istudji li iridu jsiru ikun mitigat.

Il-GRTU issa tistenna ukoll decizjoni ahharija u malajr dwar il-Golf Course f’Ghawdex ghax Ghawdex ukoll jinhtieg inizjattivi godda fil-qasam tat-Turizmu.

Il-GRTU qed twieghed is-support shih taghha biex dan l-progett jitwettaq fi zmien ippjanat u tittama li dan hu pass iehor minn sensiela ta’ inizjattivi godda biex l-prodott turistiku Malti jkompli jizviluppa u jimbidel biex jkun akat kompetittiv f’suq aggressiv.

Is-sitwazzjoni ekonomika ta’ pajjizna kif spjegat fl-ahhar statistika dwar il-GDP, turi sitwazzjoni hazina hafna. L-ewwelnett ghax turi dak li ilhom jghidu s-sidien kollha tan-negozji, li l-ekonomija mhux talli m’hiex tikber izda fil-fatt miexja b’lura. It-tieni ghaliex ic-cifri ippubblikati mill-NSO juru li r-ritmu ta’ tkattir ekonomiku waqaf ghal kollox u li dan il-waqfien issa ilu ghaddej ghal zmien twil wisq tant li issa s-sitwazzjoni saret allarmanti.

· IL-GRTU TIKKUMMENTA FUQ L-AHHAR ANALISI TAL-GDP IPPUBBLIKAT MILL-NSO

· IL-GRTU TITLOB BIDLA FL-ISTRATEGIJA EKONOMIKA U FL-ISTRATEGIJA LEJN L-UNJONI EWROPEJA

Is-sitwazzjoni ekonomika ta’ pajjizna kif spjegat fl-ahhar statistika dwar il-GDP, turi sitwazzjoni hazina hafna. L-ewwelnett ghax turi dak li ilhom jghidu s-sidien kollha tan-negozji, li l-ekonomija mhux talli m’hiex tikber izda fil-fatt miexja b’lura. It-tieni ghaliex ic-cifri ippubblikati mill-NSO juru li r-ritmu ta’ tkattir ekonomiku waqaf ghal kollox u li dan il-waqfien issa ilu ghaddej ghal zmien twil wisq tant li issa s-sitwazzjoni saret allarmanti.

Il-GRTU tinnota li r-ritmu ta’ tkattir waqaf fis-setturi kollha produttivi u baqa’ biss f’dawk is-setturi li, jew ghall-ragunijiet ta’ spekulazzjoni, jew bhal tar-retailing, ghax ma jistghux jaghmlu iehor fi zmien qasir, qed izidu l-output anke meta qed jizdiedilhom id-dejn u sparixxa l-profit. Iz-ziedu fuq pizijiet imposti mill-gvern u l-aktar iz-zieda fl-ispejjes fuq pagi, qed tisboq liz-zidiet fl-output bil-konsegwenza li l-profitti necessarji ghall-investimenti godda mhux qed jinholqu. Fl-istess waqt il-gvern u l-istituzzjonijiet pubblici flok li jghinu qed ikomplu jafsu b’aktar pizijiet u talbiet ghal hlasijiet b’lura fi zmien meta hafna u hafna intraprizi zghar u kbar huma maqbudin f’morsa ta’ tnaqqis fil-bejgh, dewmin aktar biex jithallsu u diffikultajiet dejjem jizdiedu biex jisselfu u jfendu.

Il-GRTU ghalhekk qed terga’ tenfazizza li jekk mhiex ser timbidel il-mixja b’lura li qabdet l-ekonomija, u li issa qed tidher li qed tingrana, ser jizdiedu bil-kbir il-problemi ghal hafna intraprizi u ghal eluf kbar ta’ impjiegi li ghandhom maghhom l-intraprizi privati. Ma jistax ikun, issostni l-GRTU li l-Gvern jibqa jghoddos rasu, mohhu biss f’dak li jghidulu il-burokratici tieghu, mohhu biss fli qed jigri fis-settur pubbliku u jinjora l-indikaturi ekonomici li kollha qed juru li l-ekonomija ghandha problemi serjissima u li s-settur privat ma jiflahx aktar.

Ic-cifri tal-GDP juru waqa’ ta’ 14% f’terminu reali fl-esportazzjoni ta’ prodotti u servizzi. Dan fi zmien meta suppost li qed nghamlu sforzi kbar biex nahtfu l-opportunitajiet li fethitilna l-Unjoni Ewropea. Jidher ghalhekk li l-istrategija kollha tal-Gvern lejn l-Unjoni Ewropeja mhiex tahdem. F’affari ta’ sena hareg bic-car dak li l-GRTU kienet ilha tishaq fuqu, li l-Gvern ma kellux strategija serja ta’ x’ser jaghmel wara li Malta tissieheb fl-Unjoni Ewropeja. Ir-rizultat hu li dan il-falliment ta’ l-istrategiji lejn l-Unjoni Ewropa aktar milli fiducja akbar fir-relazzjonijiet godda ta’ Malta mal-Unjoni Ewropeja holoq minn flok dizilluzjoni kbira.

Il-GRTU qed tappella lill-Gvern biex jirrevedi ghall-kollox il-metodi u strategiji li qed ihaddem fir-relazzjonijiet tieghu mall-istituzzjonijiet tal-Unjoni Ewropea u jibdel kull fejn hemm bzonn nies li illum jidher bic-car li wara li issehibna ma kellhom l-ebda pjan kif issa ser niehdu dak kollu li ghandna bzonn biex inkabbru l-ekonomija taghna. Mill-ghaxar pajjizi li dahhlu fl-Unjoni Ewropea, sena ilu, Malta biss waqghet f’dan l-abbiss. Ilum il-gvern jaqbillu jammetti li zbalja u jibdel illum qabel ghada. Is-settur privat irid jghin izda ma jista jekk kollox jibqa’ iddominat minn min falla u minn nies li m’ghandhomx hjiel ta’ entrepreneurship u ta’ x’inhu importanti biex ekonomija tikber billi tara li opportunitajiet godda ma jintilfux.

Il-GRTU twiddeb li l-ekonomija Maltija ma tistax tibqa ghaddejha bir-ritmu li qed juru l-ahhar cifri tal-GDP ippublikati. Dawn juru li l-uniku tkabbir sinjifikanti qed isir fil-qasam tal-proprjeta u tal-kostruzzjoni u fil-qasam finanzjarju li jirrifletti c-caqlieqa tal-investituri lil’ hinn mill-intrapriza li tohloq opportunitajiet godda ta’ negozju u xoghol u lejn qliegh bl-anqas impenn. Ic-cifri juru wkoll il t-tkattir li qed isir fis-settur pubbliku gej kawza taz-zieda allarmanti fid-dejn nazzjonali u fl-infieq mibni fuq it-tkattir tad-dejn u infieq iehor li qed ikollu jaghmel tajjeb ghalih is-settur privat produttiv u l-klassi medja, dik il-faxxa fis-socjeta’ li l-ekonomija taghna l-aktar li ghandha bzonn biex tistimola inizjattivi godda. Ma jistax ikun li min hu rersponsabbli ghall-ekonomija li dawn is-sinjali, li issa ilhom jidhru, ma jarahomx u jibqa ghaddej qiesu xejn mhu xejn.

Il-GRTU tara mis-sinjali kollha li qed jasluha b’aktar enfazi minghand is-setturi kollha li tirraprezentha li l-problema kbira hi l-inkoraggiment lil businessmen Malti biex jinvesti, jhaddem u jkabbar m’hemmx u xhin jintghasru l-weghdi jibqa’ ftit li xejn. Il-GRTU temmen li jekk l-gvern mhux ser jibdel l-istrategija ekonomika li ghandu, s-sitwazzjoni tibqa ma timbidilx. Timbidel biss meta s-sid tal-intrapriza u kull min irid jinvesti f’xoghol produttiv gdid jhoss li verament hu sostnut mis-sistema burokratika u amministrattiva ta’ pajjizna. Tinbidel meta min hu responsabbli ghall-istrategija nazzjonali lejn l-Unjoni Ewropeja juri bic- car li jaf x’inhu jaghmel, jaf xi jrid u jaf fejn hu sejjer u li fuq kollox ghandu nies b’sens ta’ inizjattiva u entrepreunership li kapaci jaghmlu verament id-differenza. Jrid fuq kollox juri li ghandu strategija li ghandha is-support tas-settur privat kollu u mhux biss ta’ ftit individwi tal-qalba.

Il-GRTU qed tappella biex jieqaf l-imbiex lis-sidien tan-negozji li issa qed idejjaq lil kulhadd u tinghata fiducja gdida lil min irid jinvesti fix-xoghol. Jekk ma jsirx hekk l-GDP jiebqa ma jikbirx.

Il-GRTU hi kommessa li tibqa’ tghafas biex tinbidel l-istrategija ekonomika zbaljata li l-gvern miexi biha illum. Dan hu il-messagg li qed jghaddu s-sidien tan-negozji minn kull qasam rapprezentat mill-GRTU.

Il-GRTU – l-Organizazzjoni Nazzjonali li tirraprezenta lil retailers u t-traders saret taf li r-Regolamenti Godda dwar Krediti lil Konsumatur ser ikunu imposti b’effett mit-18 ta’ Lulju 2005 mill-gazzetti. Dan wara li rat ir-reklamar li harget il-Consumer and Competition Division tal-Ministeru tal-Kompetizzjoni u Kommunikazzjoni.

Regolamenti ohra biex isallbu lil tal-Hwienet u aktar
lil Konsumatur li ma jifilhux ihallsu fil-Pront

Il-GRTU – l-Organizazzjoni Nazzjonali li tirraprezenta lil retailers u t-traders saret taf li r-Regolamenti Godda dwar Krediti lil Konsumatur ser ikunu imposti b’effett mit-18 ta’ Lulju 2005 mill-gazzetti. Dan wara li rat ir-reklamar li harget il-Consumer and Competition Division tal-Ministeru tal-Kompetizzjoni u Kommunikazzjoni.

Id-diskussjoni dwar dawn ir-regolamenti ilhom sejrin izda ftehiem mar-rapprezentanti tas-sidien tal-hwienet u negozjanti ma ntlahaqx. Zgur li ma kienx hemm ftehim dwar id-data tal-implimentazzjoni. Il-GRTU ipprotestat bil-kbir fil-Konferenza li zamm il-Ministeru tal-Kompetizzjoni u Komunikazzjoni nhar it-Tnejn 30 ta’ Mejju 2005 li dawn ir-regolamenti huma ta’ hsara ghall-konsumaturi l-aktar dawk b’mezzi limitati ghaliex effettivament ser jolqot l-bejgh bin-nifs li hafna hwienet joffru. Sid ta’ hanut b’dawn ir-regolamenti illum jaqbillu jew jgholli l-prezz biex jaghmel tajjeb ghall-ispejjez godda li qed jaghbbuh bihom u jbiegh bin-nifs izda bla imghax jew inkella ma jbiegh xejn bin-nifs u jibghat lil kull min ma jiflahx ihallas kollox mall-ewwel ghand il-Banek Kummercjali. Dan ser ifisser li min kapaci jissellef mill-Bank jinqeda u min le jara x’jaghmel.

Il-GRTU tqies li din hi sitwazzjoni ingusta li ser twegga lil hafna konsumaturi u li ghalhekk il-gvern ghamel zball li qabad u impona. Il-gvern haqqu l-ewwel studja sew kif jinghata il-kreditu mill-hwienet u mhux qabad u iddecieda skond il-ftit tgergir li semgha.

Dawn ir-regolamenti huma piz gdid li ser ikompli johnoq il-kummerc li diga hu mghaffeg izzejjed. Il-GRTU, din issa dratha. Xi hadd fil-gvern iwahhal wahda f’rasu, ma jimpurtah xejn mill-fatti kif inhuma u mill- konsegwenzi tad-decizjonijiet tieghu u jfajjar, basta tghaddi tieghu. U fejni, issaqsi l-GRTU, l-weghda li qabel jkunu imponuti ligijiet godda l-gvern ifittex li jilhaq ftehiem mall-istakeholders, jistudja l-impatt tad-decizjoni li jkun ser jiehu u jfassal pjan biex jilqa ghall-hazin li jkun ser ikun ikkagunat?

Il-GRTU talbet li l-imposizzjoni ta’ dawn ir-Regolamenti ikun pospost talanqas sa’ Settembru, biex l-affarijiet isiru ahjar. Il-talba tal-GRTU waqghet fuq widnejn torox.
Il-GRTU m’hiex kontra li jkun hemm regolamenti li jghamlu sens, izda dawn li qed ikunu imposti m’humiex. Il-GRTU m’ghandhiex dubju li s-sidien tal-hwienet isibu tarf kif jghixu b’dawn ir-regolamenti strambi. Il-GRTU ser tavza lil tal-hwienet u t-traders x’ghandhom jghamlu biex jevitaw l-inkwiet zejjed impost fuqhom, izda l-konsumatur li ma jiflahx ihallas fil-pront ser isib problemi kbar.

L-aqwa li l-esperti tal-Ministeru ta’ Censu Galea ghaddiet taghhom.