Ix-xewqa tal-maggoranza assoluta tal-Maltin hi li jirbah
is-sens komun, jitwarrab l-estremizmu u li tinstab soluzzjoni li tahdem.
Ic-ckejkna Malta tat sehmha matul iz-zmien, sehem kbir paragunat mall-qies
taghna, fil-verita’, biex tinstab soluzzjoni. Zewg statisti Matin b’mod
partikolari, jigbdu rispett kbir mill-Palestinjani ghall-isforzi taghhom biex
tinstab soluzzjoni li tghati nifs u hajja lill-Palestina: Dom Mintoff u Gwido de
Marco.
Ferocita’
Ghaliex, hafna jsaqsu din it-tragedja kollha?
Ghaliex l-Israel wasal biex jisfida lill-insara tad-dinja bil-mod krudili li qed
juri bl-assedju kontra l-Bazilika tat-Twelid ta’ Kristu? Kif jista’ jkun li
l-Maltin ta’ rieda tajba, anke dawk hbieb ta’ Israel, jiggustifikaw dak li qed
isir fit-toroq, fl-ibliet u fl-irhula tal-Palestina? Ghaliex 230 ruh rifugjati
gol-Bazilika l-aktar sagra ghall-insara qed jithallew imutu bil-guh, b’uhud
minnhom b’feriti li qed jikkankraw, bi tfal u nisa li ma jifilhux aktar, u dan
kollu mhux biex jinqabad xi kapurjun kbir tat-terrorizzmu izda ghaxra minn nies
infittxija ghall-krimini tas-sekonda kategorija? Ghaliex, hafna f’Malta u
fid-dinja, qed isaqsu, l-Israel hammar wicc il-hbieb tieghu b’din il-ferocita’
kollha?
Barak
Sharon tela’ fil-gvern wara li l-Partit tieghu xewwex
kemm felah kontra l-mexxej Laburista Barak u rnexxielu jwaqqa’ l-gvern ta’ Barak
wara zmien qasir li dam fil-gvern. Il-Partit Likud qiesu li assuma li ghandu
dritt aktar minn haddiehor li jmexxi, u lil Barak, General ta’ esperjenza kbira
u mgharuf ghall-intelligenza tieghu u ghar-rispett kbir li kien igawdi fl-armata
Israelita bhala strategista kapaci u bhala bniedem li jasal. Barak izda ma
kellux l-esperjenza politika u l-makkakerija tax-xjuh li jiddominaw il-politika
go l-Israel. Il-Progett ta’ Paci kuraggjuz li fassal Barak biex jaqla l-Israel
mill-isqaq diplomatiku, politiku u ekonomiku li kien dahal fih, kissruhulu ghax
ma hamluhx jirnexxi. Kienu jafu li Barak, politiku relattivament zaghzugh kien
jibqa’ hemm snin twal kieku irnexxielu jtemm darba ghal dejjem il-kwistjoni ta’
bejn l-Israeliti u l-Palestinjani. Tajruh ghax Barak ma kienx komdu ghal hafna
li kellhom kilba li jikmandaw huma u li tghaddi taghhom.
Pjan ta’
Paci
Il-Pjan ta’ Paci ta’ Barak kien jaghmel hafna sens. Illum huma hafna,
anke Palestinjani, li jghidu li l-Pjan ta’ Barak kien l-ahjar li qatt gie offrut
lilhom u li kieku kien accettat kieku t-tragedja tal-lum ma gratx. Huma hafna
wkoll li jsostnu li l-Palestinjani illum mhux possibbli li jkollhom offerta
ahjar milli b’kurragg kien taghhom Barak. Izda lil Barak kisruh ukoll
il-Palestinjani. X’ma qalux fuqu? Li kien suldat? Li ried jeqred lil
Palestinjani? Li kien pupu f’idejn l-Amerika? Li ma kienx ta’ min jafdah? X’ma
tefaghlux?
X’kien ppropona Barak? Barak effettivament kien wieghed
lill-Palestinjani li jirrikonoxxi l-Istat indipendenti tal-Palestina li jkun
jikkonsisti 95% tal-art Palestinjana li kellhom qabel il-gwerra tal-1967 li fiha
l-Israel kien okkupa mheded kbar tal-Palestina. Barak kien fil-fatt ser izomm
is-settlements strategigi li l-Lhud kienu bnew matul it-teritorji okkupati
kollha u kien fil-fatt ghaggel il-process li jcedi l-artijiet tal-pajjizi
tal-madwar li kienu ukoll qabel ikkapparati mill-Izraeliti.
B’kuragg
ukoll, u kontra ir-rieda tal-fanatici religfjuzi tal-Izreal, Barak kien ppropona
li l-Belt Mqaddsa tal-Gerusalem tinqasam b’mod li effettivament il-parti biss
l-aktar sagra ghal Lhud tibqa taht il-kontrol tal-Izrael u l-parti Kristjana u
l-parti Musulmana taqa’ taht il-Palestinjani. Kienet bla dibju l-ahjar offerta
li qatt inghataw il-Palestinjani. Kien pjan li il-paci seta’ imbaghad kompla
sahhah u li l-Palestinjani setghu komplew jibnu fuqu. Il-prezz li l-Palestinjani
riedu ihossu ta’ dak il-ftehim kien li l-Palestinjani li illum jghixu
fil-Lebanon u li jiffurmaw popolazzjoni ta’ 3.5 miljuni kienu ser jitilfu
nid-dritt li dejjem sostnew li ghandhom li jmorru huma ukoll jghixu
fil-Palestina bhala pajjizhom. Din kienet weghda importanti li Arafat dejjem
ghamel lill-dan il-poplu u kien difficli ferm ghalih li accetta pjan li jcahhad
tant Palestinjani min dritt li jghamlu parti minn pajjizhom wara il-fidwa. Din
hi d-decizjoni li Arafat ha u li l-lum qed ihallas bl-ikrah
ghaliha.
Barak falla. Falla ghax l-Izraeliti ghalkemm tellawh biex igib
il-paci ma sostnewhx meta b’kuragg pogga il-hajja politika tieghu f’riskju
mortali biex jasal fejn il-maggoranza tal-poplu xtaqitu li jasal. Arafat ulkoll
falla. Falla ghaliex ma gharafx jahtaf l-opportunita’ storika li tpoggiet
quddiema.
L-Amerika
Falliet ukoll l-Amerika. L-Amerika ta’ Clinton
bghatiet biex fehmet x’kien l-ahjar ghall-Palestina u l-Israel. Meta Clinton
fehem u ta’ s-sehem kbir tieghu, kien tard wisq biex isalva lil Barak u l-ahjar
Pjan ta’ Paci li tpogga fuq il-mejda tan-negozjati fis-snin kollha li ilha sejra
din it-tragedja.
Illum nibku naraw dak li qed jigri. Falla ukoll Powell.
Is-segretarju tas-segretarjat Amerikan, il-General Powell li intbghat
mill-President Bush fl-Art Imqaddsa f’attentat iddisprat u tard wisq li jevita
aktar dmija u stragi. Powell qata figura miskina fil-mawra tieghu fil-Palestina
u fl-Israel. Pero’ Powell hu bniedem intelligenti. Bhala suldat ta’ esperjenza
kbira ra bizzejjed biex jifhem li jekk l-Amerika trid il-paci ma jistax ikun li
thalli lill-Palestinjani u lill-Israeliti wahedhom. Powell fehem li wahedhom
dawn mhu ser jaslu qatt. Fehem li t-tragedja Palestinjana hi xi haga li tkexkex.
Mhiex l-istampa mcajpra li tidher minn Washington.
Powell fehem li
l-President Bush ghamel zball enormi li ghal hmistax-il xahar shah halla
lill-Israel u lill-Palestinjani jaqghu fil-livell ta’ disprament li waqghu fih.
Is-suwicidji u l-qtiel ta’ Israeliti nnocenti hu att ta’ disprament. Att bla
sens li ma jistax ikun gustifikat qatt. Huma atti li bilfors kienu ser igibu
maghhom atti ohra ta’ disprament. L-invazzjoni tal-Palestina mill-Israeliti u
l-barbarizmu li rajna f’dawn l-ahhar gimghat huma atti ta’ disprament li ma
jistghux ikunu gustifikati.
Soluzzjoni
Il-President Bush ittratiena
zzejjed. Il-piz tal-Amerika llum bhala l-pulizija tad-dinja hu kbir wisq. Hu
izda piz li ma tistax tahrab minnu. Il-forzi internazzjonali, in-Nazzjonijiet
Uniti u tal-Unjoni Ewropea ghadhom fjakki wisq biex jiccaqalqu b’urgenza u
b’hila u jevitaw it-tragedji. Ghal darb’ohra dawn fallew ukoll. Izda kulhadd
jittama li l-Amerika ticcaqlaq. Kulhadd jikkritika lill-Amerika u kulhadd irid
mill-Amerika. Tal-Unjoni Ewropea, l-aktar li ghandhom ghalfejn jisthu. Il-fatt
hu li l-Amerika ma ccaqalqietx. Ghax Bush abbanduna x-xoghol ta’ Clinton, jew
ghax ma kienx jifhem, jew ghax ma ridx, il-Palestinjani u l-Israeliti thallew
jghoddsu fi tragedja akbar minn qatt qabel.
Jista’ jkun li l-fatt li
l-Israel issa gab sitwazzjoni li qed tkexkex anke l-aktar hbieb fidili ta’
Israel stess u li l-Palestinjani twaqqghu fl-aktar livell ta’ disprament li qatt
thallew jaqghu fih ser iggib hafna kbarat f’sensiehom bizzejjed li jiccaqalqu
bil-kbir. L-istess wiehed jittama ghal Sharon u ghal Arafat. Dawn jafu li
id-dinja ma tiflahx aktar din il-pjaga.
Jista’ jkun li Powell juza
l-influwenza enormi li ghandu fil-gvern u fil-forzi militari Amerikani u
jgieghel lill-Amerika timponi Pjan ta’ Paci fuq l-Israel li jaghmel sens
ghas-snien li gejjien. Pjan li jghatti l-ugieh tal-lum u jipperpetwa t-tragedja
u l-umilta’ tal-Palestinjani kif iridu l-fanatici fl-Israel ma jahdimx. Izda
mhux l-Israeliti kollha fanatici. Anzi, l-maggoranza tal-Israeliti llum huma
genwinament imbezzghin. Sa ftit ilu, jigri x’jigri, kellhom fiducja li kollox
fl-ahhar mill-ahhar imur ghall-ahjar. Mhux aktar. Illum il-Lhud jafu li l-Israel
m’ghandux futur bla paci. Izda l-Istat hieles tal-Palestina mhux ser tigi wahdu.
Ghax it-tragedja tal-lum kisret l-istrutturi li kienu bdew jinbnew biex
fuqhom jinbena l-Istat tal-Palestina. Issa bilfors trid tidhol l-Amerika. Maghha
wkoll il forzi tas-sigurezza internazzjonali u tal-Unjoni Ewropea. U ma jistax
jintilef zmien aktar. Bilfors trid tidhol l-id b’sahhitha ta’ min hu setghan u
ghandu il-hila jasal. Jridu jigu ivvutati somom enormi ta’ flus biex il-pjan
jirnexxi. L-Amerika biss taffordja.
J’alla mit-tragedja tinbet il-paci
vera. Ghal dan il-Maltin jitolbu l-Alla l-imbierek. Ftit aktar jistghu jaghmlu
l-Maltin. Ix-xalpa mal-ghonq ftit li xejn tiswa.
|